Diş Eti Hastalıkları
Diş Eti Hastalıkları Nedir?
Diş çevresi dokularda (dişeti, alveoler kemik, periodontal ligament) meydana gelen hastalıklarla ilgilenen diş hekimliği dalıdır.
Diş Eti İltihabı (Gingivitis) :
Diş ve çevre dokular üzerinde biriken bakteri plağının dişetlerini etkileyerek iltihaplandırmasıdır. Dişetlerinde kızarıklık, şişme, kanama, kaşınma hissi ve dişetinin sıkılığını kaybederek dişten uzaklaşmasına neden olur.
Dişler üzerinde meydana gelen diştaşı ve bakteri plağı birikintilerinin temizlenmesi ve düzenli ağız bakımı (doğru fırçalama, diş ipi kullanımı) ile üstesinde gelinebilecek bir rahatsızlıktır. Düzenli diş fırçalama yapılmaması durumunda sıklıkla karşılaşılan bir rahatsızlıktır. Dişetleri iltihaplı (ödemli ve kızarık) olduğu için dişetleri fırçalama esnasında kanar. Ancak” dişetlerim kanıyor o yüzden fırçalamak istemiyorum” yanılgısına düşmemek gerekir. Kanama sebebiyle fırçalamamak diş ve çevre dokularında geri dönüşü olmayan ciddi sıkıntılar yol açar. Düzenli fırçalamaya rağmen hala dişetlerinde kanama varsa mutlaka bir hekime muayene olunmalı gerekli tedaviler yaptırılmalıdır.
Periodontitis :
Dişeti ile beraber dişi yerinde tutan periodontal ligament (diş ile çene kemiği arasında bulunan dişi kemiğe bağlayan lifler) ve çene kemiği uzantılarının da iltihaplanmasıdır. Dişeti gevşer ve diş üzerinden ayrılarak uzaklaşır. Zamanında müdahale edilmezse dişi yerinde tutan kemiği ve lifleri eriterek dişte sallanmaya hatta dişin kaybedilmesine yol açabilir. Tedavisinde diştaşı ve bakteri plağının temizliğini takiben enfekte dokular lokal anestezi altında küretaj yöntemi ile uzaklaştırılır.Diş köklerinde pürüzlü bir yapı meydana gelmiş ise bakterilerin tutunabileceği alan oluşturmaması için düzleştirilir. Daha da ilerlemiş vakalarda enfekte dokuların küretaj yöntemi ile temizlenememesi halinde periodontal flep (periodontal cerrahi) işlemi uygulanır. Bu uygulamada dişeti küçük bir kesi ile kaldırılır ve hekimin diş çevresi dokuları görmesi sağlanır. Enfekte dokular ve diş kökleri üzerindeki eklentiler temizlenir. Dişeti eski yerine dikiş atılarak tutturulur.
Bakteri Plağı nedir nasıl oluşur ?
Gıda artıkları, tükürük proteinleri ve bakterilerden oluşan, diş üzerine yapışarak diş ve dişeti hastalıklarına neden olan kremsi-jel yapıdaki materyale bakteri plağı denir.
Diş fırçalama temelde bakteri plağı temizliğidir. Bakteri plağı diş üzerinden uzaklaştırılmaz ise plak içeriğinde bulunan bakteriler ve açığa çıkardıkları toksinleri, dişetlerinde kızarıklık ve kanamalara , dişlerde ise çürüğe neden olur.
Düzenli plak temizliğinin yapılmaması durumunda tükürükteki mineraller plak üzerine çökelerek taşlaşır yani diş taşları meydana gelir.
Diş taşı, tartar nasıl oluşur ?
Diş üzerinde yapışık halde bulunan bakteri plağı adı verilen kremsi-jel yapılı materyal, fırçalanarak diş yüzeyinden uzaklaştırılmazsa tükürük mineralleri ile birleşerek diştaşını meydana getirir. Diştaşları diş üzerine duvara yapışmış sıva misali sıkıca yapışıktır. Bu yüzden mutlaka bir hekim tarafından temizlenmelidir.
Diştaşı’nın direkt olarak dişe ve dişetlerine zararı yoktur. Ancak diş üzerinde bakterilerin tutunabileceği daha fazla yer oluşturması nedeniyle dişetlerine dolaylı olarak ciddi zarar vermektedir. Bu yüzden diştaşları mutlaka ama mutlaka temizlenmelidir.
Dişeti çekilmesi nedir? Dişetleri neden çekilir?
Dişetlerinin dişin boyun kısmını açıkta bırakacak şekilde geriye doğru kısalmasına dişeti çekilmesi denir. Dişeti çekilmelerinde sebep genellikle fırça travması (çok sert kıllı fırça kullanımı ve fırçalama esnasında aşırı kuvvet uygulanarak dişetlerinin tahriş olması) ve iyi yapılmayan ağız temizliğidir.
Dişeti çekilmesini takiben dişlerin kök kısımları açığa çıkacağı için dişlerde -özellikle soğuk ve sıcak yemeklerde- hassasiyet şikayeti meydana gelir. Diş köklerinde mine dokusu olmadığı için açığa çıkan kök kısımlarında çürükler meydana gelebilir.
Çekilme durumuna ve miktarına göre yapılacak minik cerrahi işlemler ile dişeti eski yerine getirilmeye çalışılır.